Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach i inne wymagania prawne ochrony środowiska w procesie inwestycyjnym. Praktyczny poradnik prawny

SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów 6
I. Proces inwestycyjny a ochrona środowiska - zagadnienia ogólne 7
I.1. Regulacja prawna ochrony środowiska w procesie inwestycyjnym w Polsce - przegląd 7
I.2. Instytucja OOŚ 8
II. OOŚ w prawie międzynarodowym i unijnym 15
II.1. Przegląd 15
II.2. Dyrektywa 85/337/EWG 16
II.3. Dyrektywa 92/43/EWG (dyrektywa habitatowa) 20
II.4. Konwencja z Espoo 23
II.5. Wymagania przy aplikowaniu o fundusze UE 26
III. Uwarunkowania procesu inwestycyjnego wynikające z przepisów ochrony środowiska 28
III.1. Uwarunkowania wynikające z ustawy - Prawo ochrony środowiska 28
III.1.1. Ogólne obowiązki inwestora 28
III.1.2. Ograniczenia w lokalizacji przedsięwzięć związane z ochroną przed hałasem 29
III.1.3. Obszary ograniczonego użytkowania 30
III.1.4. Ograniczenia w lokalizacji przedsięwzięć związane z zapobieganiem poważnym awariom 31
III.2. Ochrona powierzchni ziemi - obowiązek rekultywacji 33
III.3. Uwarunkowania wynikające z ustawy o ochronie przyrody 34
III.4. Uwarunkowania wynikające z ustawy - Prawo wodne 39
III.5. Uwarunkowania wynikające z ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych 40
III.6. Uwarunkowania wynikające z ustawy o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym 42
III.7. Uwarunkowania wynikające z ustawy o odpadach 43
III.8. Wymagania z zakresu ochrony środowiska zawarte w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym 47
III.9. Wymagania z zakresu ochrony środowiska zawarte w ustawie - Prawo budowlane 47
IV. Miejsce oceny w systemie kontroli procesu inwestycyjnego 49
V. Przedsięwzięcia wymagające oceny 52
V.1. Pojęcie przedsięwzięcia 52
V.1.1. Definicja przedsięwzięcia 52
V.1.2. Podejście do zmian w istniejących przedsięwzięciach 54
V.1.3. Pojęcie przedsięwzięcia a obowiązek uzyskania "decyzji następczych" z art. 72 ust. 1 ustawy OOŚ 55
V.1.4. Przedsięwzięcia technologicznie powiązane 55
V.2. Przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko 56
V.3. Podejście do selekcji 58
V.4. Kryteria selekcji 60
V.4.1. Kryteria selekcji - przegląd 60
V.4.2. Uzasadnienie wyników selekcji 61
V.4.3. Przedsięwzięcia podprogowe a kryteria selekcji wymagane przez dyrektywę (okres przed wejściem w życie rozporządzenia RM z 2010 r.) 64
V.5. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 roku 66
V.5.1. Rozporządzenie RM z 2010 r. - wprowadzenie 66
V.5.2. Lista przedsięwzięć 67
V.5.3. Zmiany w istniejących przedsięwzięciach 70
V.5.4. Sumowanie parametrów 72
V.5.5. Różnice pomiędzy rozporządzeniem RM z 2010 r. a dyrektywą 85/337 73
V.5.6. Przepisy przejściowe rozporządzenia RM z 2010 r. 75
V.5.7. Mylący tytuł rozporządzenia 76
V.5.8. Rola rozporządzenia w regulacji prawnej 76
VI. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach 78
VI.1. Organy właściwe do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 78
VI.2. Wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 80
VI.3. Zgodność z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego 81
VI.4. Postępowanie kwalifikacyjne do wykonania OOŚ dla przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko 85
VI.5. Uzgodnienia i opinie przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 88
VI.6. Treść decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 90
VI.7. Uzasadnienie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 93
VI.8. Skutki prawne oceny i przesłanki odmowy decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 94
VI.8.1. Zasada ogólna 94
VI.8.2. Znaczące negatywne oddziaływanie przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 95
VI.8.3. Zgodność z celami środowiskowymi zawartymi w planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza 97
VI.8.4. Możliwość nakazania realizacji przedsięwzięcia w wariancie innym niż wnioskowany 97
VI.8.5. Przesłanki odmowy wydania decyzji - podsumowanie 98
VI.9. Podanie do publicznej wiadomości o wydaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 98
VI.10. Czas obowiązywania i moc wiążąca decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 99
VI.11. Zmiana decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 99
VI.12. Przeniesienie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 100
VI.13. Podanie do publicznej wiadomości decyzji "następczej" (z art. 72 ust. 1) 101
VII. Wymagania co do raportu i ustalenie zakresu raportu 103
VII.1. Wymagania odnośnie raportu na etapie decyzji środowiskowej 103
VII.2. Ustalenie zakresu raportu 106
VII.3. Specyfika raportu przy ponownej ocenie 107
VII.4. Specyfika raportu przy ocenie habitatowej 108
VIII. Postępowanie w sprawie ponownej oceny 111
VIII.1. Decyzje, w ramach których może być wymagana ponowna ocena i stwierdzenie obowiązku przeprowadzenia tej oceny 111
VIII.2. Postępowanie zmierzające do uzyskania postanowienia regionalnego dyrektora ochrony środowiska w sprawie warunków realizacji przedsięwzięcia 114
VIII.3. Udział społeczeństwa i uprawnienia organizacji ekologicznych w ramach ponownej oceny 115
VIII.4. Opinia w ramach ponownej oceny 115
VIII.5. Skutki prawne oceny 116
VIII.6. Treść i uzasadnienie postanowienia regionalnego dyrektora ochrony środowiska 116
VIII.7. Treść i uzasadnienie decyzji 117
VIII.8. Podanie do publicznej wiadomości o wydaniu decyzji 118
IX. Postępowanie w przypadku przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 (ocena habitatowa) 119
IX.1. Decyzje, w ramach których może być wymagana ocena oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 i stwierdzenie obowiązku uzyskania postanowienia regionalnego dyrektora ochrony środowiska w sprawie oceny 119
IX.2. Kwalifikacja do wykonania oceny 120
IX.3. Postanowienie regionalnego dyrektora w przypadku stwierdzenia braku potrzeby przeprowadzenia oceny 121
IX.4. Postępowanie w przypadku stwierdzenia potrzeby przeprowadzenia oceny 121
IX.4.1. Ustalenie zakresu raportu 121
IX.4.2. Udział społeczeństwa i uprawnienia organizacji ekologicznych 121
IX.4.3. Opinia w ramach oceny habitatowej 122
IX.4.4. Skutki prawne oceny 122
IX.4.5. Treść i uzasadnienie postanowienia 122
IX.4.6. Treść i uzasadnienie decyzji 123
IX.4.7. Podanie do publicznej wiadomości o wydanej decyzji 123
X. Analiza porealizacyjna i monitorowanie oddziaływania przedsięwzięcia 125
X.1. Rola i cele analizy porealizacyjnej i monitorowania oddziaływania 125
X.1.1. Analiza porealizacyjna 125
X.1.2. Monitorowanie oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko 126
X.2. Podstawy prawne i przesłanki nałożenia obowiązku przedstawienia analizy porealizacyjnej oraz monitorowania oddziaływania przedsięwzięcia 126
X.2.1. Analiza porealizacyjna 126
X.2.2. Monitorowanie oddziaływania przedsięwzięcia 129
X.3. Zakres i termin przeprowadzania analizy porealizacyjnej i monitorowania oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz przedstawianie ich wyników 130
X.3.1. Analiza porealizacyjna 130
X.3.2. Monitorowanie oddziaływania przedsięwzięcia 131
XI. Strony postępowania, udział społeczeństwa i prawa organizacji ekologicznych 133
XI.1. Wprowadzenie 133
XI.1.1. Kpa a procedury szczególne 133
XI.1.2. Strony postępowania 134
XI.1.3. Podmioty na prawach strony 140
XI.2. Powiadamianie społeczeństwa poprzez podanie do publicznej wiadomości 141
XI.2.1. Wprowadzenie 141
XI.2.2. Geneza instytucji "powiadomienia społeczeństwa" 141
XI.2.3. Sposoby podania do publicznej wiadomości 142
XI.2.4. Wymóg podania do publicznej wiadomości "w sposób właściwy, terminowy i skuteczny" 144
XI.2.5. Potwierdzenie umieszczenia ogłoszeń 145
XI.2.6. O czym należy informować społeczeństwo poprzez podanie do publicznej wiadomości 145
XI.2.7. Podanie do publicznej wiadomości a zawiadomienie stron przez publiczne obwieszczenia 146
XI.3. Procedura udziału społeczeństwa 148
XI.3.1. Zakres zastosowania 148
XI.3.2. Procedury decyzyjne związane z OOŚ przedsięwzięć wymagające udziału społeczeństwa 148
XI.3.3. Podmioty uczestniczące w procedurze udziału społeczeństwa ("każdy") 148
XI.3.4. Etapy postępowania 149
XI.3.5. Podanie do publicznej wiadomości informacji o rozpoczęciu procedury z udziałem społeczeństwa 149
XI.3.6 Zapoznanie się z dokumentacją sprawy 151
XI.3.7. Składanie uwag i wniosków 153
XI.3.8. Rozpatrzenie uwag i wniosków społeczeństwa 154
XI.3.9. Rozprawa administracyjna 154
XI.3.10. Podanie do publicznej wiadomości informacji o wydaniu decyzji 155
XI.3.11. Wyłączenia 155
XI.4. Uprawnienia organizacji ekologicznych 155
XII. Przepisy przejściowe ustawy z dnia 3 października 2008 r. 163
XIII. Załącznik I - instrukcje wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 166
XIII.1. Instrukcja wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach - I grupa przedsięwzięć (przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko - z obowiązkową OOŚ) 166
XIII.1.1. Sprawdzenie poprawności wniosku i załączników 166
XIII.1.2. Wszczęcie postępowania i związane z tym czynności 167
XIII.1.3. Ustalenie zakresu raportu 169
XIII.1.4. Udział społeczeństwa 170
XIII.1.5. Uzgodnienie i opiniowanie warunków realizacji przedsięwzięcia 173
XIII.1.6. Wydanie decyzji 175
XIII.2. Procedura wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach - II grupa przedsięwzięć (przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko) 179
XIII.2.1. Sprawdzenie poprawności wniosku i załączników 179
XIII.2.2. Wszczęcie postępowania i związane z tym czynności 180
XIII.2.3. Opiniowanie co do potrzeby przeprowadzenia OOŚ i zakresu raportu oraz postanowienie dotyczące potrzeby przeprowadzenia OOŚ 181
XIII.2.4. Udział społeczeństwa 183
XIII.2.5. Uzgodnienie i opiniowanie warunków realizacji przedsięwzięcia 186
XIII.2.6. Wydanie decyzji 188
XIV. Wzory decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i innych pism 191
XIV.1. Wzór decyzji dla przedsięwzięć z grupy I, w przypadku, gdy inwestor nie wystąpił o ustalenie zakresu raportu 191
XIV.2. Wzór decyzji dla przedsięwzięć z grupy I, w przypadku, gdy inwestor wystąpił o ustalenie zakresu raportu 197
XIV.3. Wzór decyzji dla przedsięwzięć z grupy II, w przypadku gdy przeprowadzono OOŚ 204
XIV.4. Wzór decyzji dla przedsięwzięć z grupy II, w przypadku gdy nie przeprowadzono OOŚ 211
XIV.5. Wzór postanowienia - opinii sugerującej przeprowadzenie OOŚ 215
XIV.6. Wzór postanowienia - opinii sugerującej odstąpienie od OOŚ 217
XIV.7. Wzór podania do publicznej wiadomości o rozpoczęciu procedury udziału społeczeństwa 219
XIV.8. Wzór podania do publicznej wiadomości o podjętej decyzji - w ramach procedury udziału społeczeństwa 221
XIV.9. Wzór postanowienia organu prowadzącego postępowanie w sprawie stwierdzenia konieczności przeprowadzenia OOŚ i ustalenia zakresu raportu 222
XIV.10. Wzór postanowienia organu prowadzącego postępowanie w sprawie stwierdzenia braku konieczności przeprowadzenia OOŚ 225
XIV.11. Wzór postanowienia organu prowadzącego postępowanie w sprawie ustalenie zakresu raportu (dla przedsięwzięć z I grupy) 227
XIV.12. Wzór postanowienia uzgadniającego (opiniującego) środowiskowe uwarunkowania zgody na realizację przedsięwzięcia 229
XIV.13. Wzór zawiadomienia stron postępowania w sprawie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w drodze publicznego ogłoszenia (w przypadku, gdy stron jest więcej niż 20) 231
XV. Przykłady prawidłowych aktów prawnych 232
XV.1. Postanowienia o odstąpieniu od OOŚ 232
Autorzy opracowania 245
Informacje o kancelarii 247